Vorming en deskundigheidsbevordering


  • Vorming en deskundigheidsbevordering: in een provinciaal knooppunt worden vragen naar vorming en deskundigheidsbevordering over de geestelijke gezondheid van kinderen en jongeren gebundeld en worden van daaruit initiatieven genomen op vlak van intersectorale vorming, opleiding, stage, workshops, personeelsuitwisseling, ...

    Meer info? natascha.deblauwe@wingg.be of op 0488 82 79 15.

  • Vorming en deskundigheidsbevordering:

    In een provinciaal knooppunt worden vragen naar vorming en deskundigheidsbevordering over de geestelijke gezondheid van kinderen en jongeren gebundeld en worden van daaruit initiatieven genomen op vlak van intersectorale vorming, opleiding, stage, workshops, personeelsuitwisseling, ...

    WINGG heeft enkele vormingspakketten die je als team/organisatie kan aanvragen:

    We werken steeds op maat van uw vraag! Neem contact op met Natascha Deblauwe 0488 82 79 15 of mail natascha.deblauwe@wingg.be voor meer info en afstemming van uw vormingsvraag. 

     

    Jaarlijks organiseren we vanuit WINGG een STENT Vorming. Dit is een gedegen 10 daagse opleiding waarin er medewerkers van de gespecialiseerde geestelijke gezondheidszorg (o.a. CGG, K-diensten, PZ) heel praktijkgerichte én onderbouwde info geven over allerhande thema’s: eetstoornissen, ASS, psychose, KOPP, bedreigde persoonlijkheid, trauma… Er worden kaders, actuele wetenschappelijke modellen en concrete handvatten meegegeven van waaruit je het thema kunt benaderen. Tijdens de vormingsdagen is er veel ruimte om vragen te stellen, eigen casussen in te brengen. We belichten het thema steeds vanuit kind perspectief alsook vanuit context.

    Doelgroep: leefgroep begeleiders, contextbegeleiders en andere medewerkers uit de jeugdzorg.

    Meer info en inschrijvingen Editie 2026 hier te bekijken

     

    Jaarlijks heel wat vormingen en webinars binnen WINGG.

    Overzicht en meer info vind je terug in onze rubriek 'Agenda' of via volgende link

  • Trauma

    Download hier de poster in PDF formaat

    • Ben jij trauma-geïnformeerd?

      Ben jij trauma-geïnformeerd? 

      Inleiding 
      In het werkveld wordt steeds vaker de vraag gesteld hoe je het beste kunt omgaan met trauma bij kinderen en jongeren. Het project Co-ncept Jeugdhulp merkte dit tijdens hun trajecten, en ook WINGG kreeg als aanspreekpunt van de Geestelijke Gezondheidszorg (GGZ) in West-Vlaanderen, regelmatig deze vraag. Daarom bundelen we onze krachten om hier meer duidelijkheid in te brengen. 

      Het doel is om iedereen te informeren, van nulde tot gespecialiseerde lijn, om zo te komen tot een gemeenschappelijke taal over trauma. Hiertoe hebben we een poster, tekst en een webinar ontwikkeld die elkaar ondersteunen.  

       

      Wat is trauma?  

      Trauma gaat over gebeurtenissen die groots en onverwacht ingrijpen in het dagelijkse leven, over ervaringen waarop men zich onmogelijk kan voorbereiden. Het gaat om gebeurtenissen die zo ingrijpend zijn dat het psychisch apparaat (ons brein) ze niet kan verwerken zoals het dat met andere ervaringen wel kan. Iemands leven en psychisch functioneren worden door trauma’s volledig overhoop gehaald.  

      Veel kinderen maken in hun jeugd één of meerdere ingrijpende gebeurtenissen mee, ook wel ACE’s genoemd: Adverse Childhood Experiences (negatieve jeugdervaringen).  Zulke ervaringen – zoals mishandeling, verwaarlozing, seksueel misbruik, armoede of opgroeien in onveilige situaties – kunnen leiden tot trauma. We weten dat trauma een grote invloed heeft op de ontwikkeling van kinderen. ACE’s kunnen leiden tot uiteenlopende problemen zoals: regulatieproblemen, gedragsproblemen, leer- en ontwikkelingsproblemen, sociale problemen, gezondheidsrisicogedrag, en psychische en lichamelijke klachten. Dit zowel op korte als op lange termijn.  

       

      Wat kan dit voor jou betekenen?  

      In het omgaan met minderjarigen die traumatische ervaringen hebben meegemaakt, of nog meemaken, is het belangrijk te beseffen dat elk gedrag betekenisvol kan zijn. Het is een uitnodiging om met een milde, nieuwsgierige en ruimdenkende blik te kijken, niet enkel naar de buitenkant (het gedrag), maar ook naar de binnenkant (de emotionele noden, context en geschiedenis). 

      We ondersteunen kinderen en jongeren wanneer onze basishouding er één is van beschikbaarheid, voorspelbaarheid, en oprecht luisteren en zonder oordeel. Elk positief en veilig contactmoment, hoe klein ook, kan verbindend zijn. In elk stukje netwerk schuilt potentieel voor herstel.  

      In de praktijk kunnen onderstaande 'richtlijnen’ helpend zijn:  

      • Kijk achter het gedrag, onder het water (cfr. ijsberg) : welk gedrag zie ik, en wat zit eronder?  We vertragen, bevragen, en blijven nieuwsgierig. We zien het ‘lastige’ gedrag, en zoeken tegelijk naar wat het kind/de jongere ons hiermee probeert te vertellen.  
      • Zeg wat je doet en doe wat je zegt: We handelen betrouwbaar, transparant, consequent en met duidelijke grenzen. Dit zorgt voor houvast en een gevoel van veiligheid. We combineren mildheid met voorspelbaarheid en begrenzing: duidelijkheid en veiligheid gaan hand in hand met empathie, authenticiteit en nieuwsgierigheid. 
      • Mildheid voor iedereen en jezelf: mildheid betekent dat je beseft dat het niet makkelijk is voor het kind/de jongere om zich staande te houden, gezien de impact van traumatische ervaring(en). Mildheid voor jezelf is belangrijk omdat je hier verschillende zaken samenkomen, nl. je bewust zijn van wat achter het gedrag van het kind/de jongere/de context speelt èn tegelijkertijd dit meenemen in de manier waarop je reageert; wetende dat iedereen vertrekt vanuit zijn eigen opvoeding, ervaring, buikgevoel. Dit combineren vraagt oefening, overleg, bijsturing, ... geef jezelf de tijd om dit te leren.  
      • Luisteren en spreken, zonder oordeel: luister naar de ander zonder oordeel en focus op het gewenste gedrag. Wat verwacht je wel, en hoe kan dit lukken?  
      • Aanwezig en beschikbaar zijn met een kalm brein: Wat doet het moeilijke gedrag met mij? Hoe reageer ik hierop? Wat speelt hierbij mee? Lukt het mij om binnen mijn eigen stressvenster te blijven? Hoe lukt mij dit en wat heb ik hiervoor nodig?  

      Deze richtlijnen helpen ons dus niet alleen in het kijken, maar ook in het samen zoeken naar betekenisvolle antwoorden op moeilijk gedrag. Niet fixeren, maar verbinden. Niet oordelen, maar ondersteunen. 

      Een handige tool om het gedrag van kinderen met trauma te kunnen begrijpen, is het stresstolerantievenster, of the window of tolerance. Dit is een psychologisch concept dat de optimale spanningszone beschrijft waarin iemand zich comfortabel en in balans voelt, effectief kan denken en handelen, en emoties kan verwerken zonder overweldigd te raken. Dit is de zone van stress die nog te verdragen is.  

      Als het niveau van stress niet meer te verdragen is, bijv. door een plotse of een chronische aanwezigheid van stress/spanning/angst, dan schiet het brein uit zijn stressvenster. Ofwel is dit naar een toestand van verhoogde arousal (overprikkeling, hyper-arousal), ofwel naar een toestand van verlaagde arousal (onderprikkeling, hypo-arousal).    

      • Buiten je stressvenster in overprikkeling (hyperarousal): je schiet in een vecht-of vluchtmodus. Hierbij denken we aan paniek, irritatie, woede, agressie, impulsief gedrag, weglopen, over-alertheid.  
      • Binnen je stressvenster voel je je in verbinding met jezelf en met anderen en je reageert vanuit rust. Je hersenen werken optimaal, je kan helder denken, problemen oplossen en beslissingen nemen. Je bent veerkrachtig en kan adequaat reageren op situaties zonder overweldigd te raken.  
      • Buiten je stressvenster in onderprikkeling (hypo-arousal): je trekt je terug, voelt je verdoofd, losgekoppeld, afgestompt. Er is sprake van lusteloosheid, vervreemding, verwardheid, inactiviteit, een gevoel van leegte.  

      Wanneer iemand traumatische ervaringen meemaakt, kan zijn/haar stressvenster smaller worden, waardoor hij/zij sneller uit balans raakt. Dit kan het moeilijke gedrag omwille van uitbarsting of het gevoelloze onderdanige gedrag verklaren.  

      Hoe groter de impact van wat de minderjarige vroeger meemaakte, hoe smaller het stressvenster en hoe minder kans er is dat het kind/de jongere de spanning gereguleerd krijgt binnen zijn stressvenster.   

      Dit betekent niet dat we niet kunnen reageren op dit ontregeld gedrag. Integendeel, het is belangrijk om enerzijds het gedrag voorspelbaar te begrenzen, en anderzijds in te gaan op wat er meespeelt (wat zit er onder het gedrag). Dit kan je doen wanneer het kind/ de jongere eenmaal tot rust is gekomen, wanneer hij of zij terug binnen zijn stressvenster functioneert.  

      Om in te schatten of iemand binnen zijn stressvenster functioneert, is het handig te werken met het kader van de 4 R’n: Regulate, Relate, Reason en Restore. Ons brein moet eerst voldoende in rust zijn (regulate), om terug contact te kunnen maken met iemand (relate), waarna het luisteren/horen/nadenken terug mogelijk wordt (reason), en daarna eventueel herstel kan besproken worden (restore).  

       

      Wat zie je bij het kind/jongere? Wat is al mogelijk? Wat heeft hij/zij nodig?  

      Wat voel je bij jezelf? Wat heb jij eerst nodig?  

      • Rust brengen - Regulate: hoe kunnen we het kind/de jongere tot rust brengen, vb. ademen, wiegen, schommelen, lopen, wandelen, iets samen doen,... 
      • In verbinding gaan - Relate: we komen terug tot verbinding, waarbij het aan de volwassene is om de eerste stap te zetten, met een kalm brein 
      • Samen nadenken - Reason: we kunnen samen tot nadenken komen, vb. een gesprek, afspraken maken over een volgende keer, vaardigheden oefenen, ... 
      • Inzetten op herstel - Restore: we ondersteunen herstel, vb. sorrybrief, iets samen bakken, ... 

       

      Tot slot 

      Hulp vragen mag. We zijn geen solospelers. Consult, overleg en samen denken is een kracht.  

       

       

       

       

      Referenties:

      Window of tolerance, Siegel (1999) - RRR, Perry & Pollard (1998)

      ACE-studie van Felitti et al. (1998)

       

       

       

    • Handige tools

      Binnenkort hier te vinden:

      - Methodiekenkoffer: In ontwikkeling: lancering gepland december 2025

      - Literatuurlijst

      - Verdiepende vormingen

      We zijn volop met de werkgroep aan het werken aan een lijst waar u terecht kan voor vormingen in West-Vlaanderen rond trauma. 

      Lijst komt binnenkort online

    • Webinar: Niet pluis gevoel

      In ontwikkeling: lancering gepland januari 2026

    • Webinar: Ben jij trauma geïnformeerd?

      In ontwikkeling: lancering gepland januari 2026

    KOPP/KOAP

                 

    Kinderen van Ouders met Psychische Problemen

    Kinderen van Ouders met een Afhankelijkheids Probleem

    Het zit in kleine dingen… waarmee een grote bijdrage geleverd wordt aan het doorbreken van intergenerationele overdracht van psychische problemen. Onderzoek toont aan dat zowel in het werken met volwassenen (die ook ouder zijn) als in het werken met de kinderen zelf, (kleine) preventieve acties zéér werkzaam zijn.   
    Een KOPP-beleid binnen je organisatie en/of een KOPP-bril binnen je functie geeft handvaten om deze preventieve acties vorm te geven.   
    Tenslotte kunnen kinderen ook toegeleid worden naar de KOPP-groepen, waarin hun veerkracht op een speelse manier nog verder bevorderd wordt. 

    De referent KOPP/KOAP Heidi Vandenberghe wil hierbij een ondersteunende en verbindende rol opnemen. 

     

    0478 79 81 08

    heidi.vandenberghe@wingg.be

    • Vorming voor je KOPP-Bril

      Jaarlijkse 3-daagse basisvorming in samenwerking met Familieplatform 

      • In samenwerking met Familieplatform organiseren wij jaarlijks een 3-daagse vorming voor iedereen die met deze doelgroep werkt of interesse heeft. Er wordt stilgestaan bij de ontwikkeling van de kinderen, hoe bespreekbaar maken, hoe kinderen veerkrachtiger maken, plaats van Infant Mental Health in deze groep,... enz.

      • Reeks najaar 2025 VOLZET. Binnenkort nieuwe data voor 2026 beschikbaar. 

      Algemeen toegankelijk vormingsaanbod mbt het KOPP-thema (jaarlijks webinar) 

      • Webinar 27 november 2025: meer info hier 
    • Uitbouwen van een gedegen KOPP-Beleid

      Draaiboek  

      Het draaiboek is gebaseerd op het boek "KOPP op stelten", uitgegeven door Familieplatform.  Dit draaiboek wordt aan alle organisaties in het netwerk, alsook de volwassennetwerken, doorgegeven als basis om tot een gedegen KOPP-beleid te komen.   

      De KOPP-referent kan hierbij ondersteunen of het draaiboek kan ook vertrekpunt van dialoog tussen verschillende diensten vormen (bv. in de regionale intervisiegroepen). 

      Reflectiegroep Familieplatform

      Vanuit Familieplatform wordt een ONLINE reflectiegroep georganiseerd rond het uitwerken van een KOPP-beleid binnen jouw organisatie. Gedurende het jaar zijn er  5 momenten online, met als doel jouw organisatie de nodige theoretisch onderbouwde inspiratie te geven vanuit de deelnemende basismedewerker.   

      Provinciale Stuurgroep in 2026

      Graag willen we de provinciale werkgroep heropstarten.  Mogelijks kan deze het KOPP-beleid voor de provincie verder vorm geven.  Een goede vertegenwoordiging van beleidsmensen lijkt hiervoor aangewezen.  De projectfiche  geeft hiervoor een aanzet. 

       

       

    • Regionale intervisiegroepen KOPP/KOAP

      In West-Vlaanderen worden er per regio casusgebonden intervisiegroepen georganiseerd.  Naast intervisie beogen we ook blijvende sensibilisering en versterken van samenwerking tussen jeugd- en volwassenhulpverlening.  De projectfiche van deze werkgroep vind je hier

                volgende data : vrij 24/10/25, vrij 13/02/26, vrij 12/06/26 en vrij 16/10/26

      • Intervisiegroep ZUID (telkens van 9u-11u in CGG M&L, Beverlaai 3B Kortrijk) 

                volgende data : do 16/10/25, woe 04/02/26, do 07/05/26, woe 07/10/26 

      • Intervisiegroep MIDDEN (telkens van 9u-11u, locatie afwisselend) 

               volgende data : do 06/11/25, do 26/02/26, do 21/05/26, do 22/10/26 

      • Intervisiegroep WEST (telkens van 9u30-11u30, locatie afwisselend) 

               volgende data :  ma 13/10/25, ma 09/02/26, ma 04/05/26, ma 12/10/26 

       

       

       

    • KOPP Groepjes

      Ben je op zoek naar een KOPP groepje in jouw buurt? 

      Ga naar elpen.be en typ KOPP in bij de zoekterm rechtsbovenaan. 

      Wil je trainer KOPP/KOAP worden of heb je nood aan ondersteuning als trainer? 

      Neem contact op met onze referent KOPP/KOAP.

    • Kriebelkoffer

      "Op reis met Kriebel" Koffer

      Familieplatform ontwikkelde samen met het netwerk LIGANT een "met kriebel op reis" koffer. 

      De 'met kriebel op reis' koffer is letterlijk een koffer vol met methodieken en materialen om als hulpverlener aan de slag te gaan met kinderen (en ouders) rond de psychische of afhankelijkheidsproblemen van een ouder. Deze koffer is bruikbaar voor elke hulpverlener, ongeacht de doelgroep of de setting waarin je werkt. 

      In de koffer zit een handleiding die op een laagdrempelige manier uitleg geeft over het gebruik van de methodieken en materialen. Kriebel neemt jullie mee op reis langs verschillende thema eilanden om verschillende onderwerpen bespreekbaar te maken: vertrouwen en veiligheid, zorg voor jezelf, je bent niet alleen, thuissituatie bespreekbaar maken, informatie/psycho-educatie, vertrouwenspersoon, sociale steun, gevoelens. 

      Vanuit het netwerk WINGG willen we deze koffer graag bij zo veel mogelijk hulpverleners in de provincie brengen. Daarom kochten we 5 koffers aan om die te ontlenen. Zo kan je al deze methodieken zelf uit proberen. Via onderstaande reserveringsmodule kan u de koffer lenen bij verschillende partners in West-Vlaanderen. 

      AANVRAAGFORMULIER

      Klik op het onderstaande menu en kies de locatie waar je de koffer of rugzak wilt ontlenen.

      Verzenden

    De eerste 1000 dagen zijn een periode van snelle groei en ontwikkeling. De relatie die een jong kind opbouwt met zijn/haar omgeving in de eerste 1000 dagen, kan ook in het latere leven een blijvende invloed uitoefenen. Als we de geestelijke gezondheid van kinderen, jongeren en volwassenen willen ondersteunen, beginnen we daar dus best al zo vroeg mogelijk mee. Of zoals een citaat van Frederick Douglass weergeeft: ‘It’s easier to build strong children than to repair broken men’.   

    De referent Jonge Kind Emma Vandesompele denkt samen met hulpverleners na over hoe we als professionals een warm nest kunnen vormen voor jonge kinderen en hun gezin. Dit doet de referent door lokale samenwerkingen te ondersteunen en faciliteren, vormingen rond Infant Mental Health aan te bieden aan professionals, en op de hoogte te blijven van belangrijke ontwikkelingen in beleid en praktijk.  

    0473 95 53 21

    emma.vandesompele@wingg.be 

    • Supervisie Infant Mental Health

      Er is een mogelijkheid tot het volgen van supervisie ondersteund door het netwerk WINGG. Deze intervisiegroep richt zich op: 

      • Professionals die in hun job therapeutisch werken met (ongeboren) baby’s, peuters, kleuters en hun zorgfiguren. 

      • Deelnemers zijn vertrouwd  met centrale Infant Mental Health-concepten en kunnen hier flexibel mee omgaan. 

      • Deelnemers zijn instaat om videomateriaal van begeleidingen aan te brengen ter bespreking tijdens intervisiemomenten.  

      Bij vragen of interesse rond deze supervisie, kan u contact opnemen met Emma Vandesompele via emma.vandesompele@wingg.be of 0473 95 53 21.  

    • Vorming op maat

      Binnen WINGG is er een basispakket IMH dat je kan aanvragen binnen je organisatie/werking/team. Dit is terug te vinden binnen aanbod hier links. Hiervoor kan je terecht bij onze coördinator Vorming&Deskundigheidsbevordering Natascha Deblauwe. 

      Zijn er binnen uw organisatie nog vormingsvragen die niet beantwoord kunnen worden binnen het bestaande aanbod? Neem gerust contact op met Emma Vandesompele om uw vraag verder te verkennen, en te kijken of wij hier een antwoord op kunnen bieden.  

    • Sociale Kaart

      Perinet (Expertisenetwerk PIMH) stelde een overzicht op van het zorgaanbod voor jonge kinderen en hun zorgfiguren in West-Vlaanderen. Dit overzicht vind je hier terug. 

    • Webinar Introductie Infant Mental Health

      Hieronder kan je het webinar IMH bekijken door je in te schrijven.

      Korte inhoud webinar:

      Er is geen enkele periode in een mensenleven waar we zoveel ontwikkeling en verandering doormaken als in de eerste 1000 dagen. Jonge kinderen kunnen we zien als kiempjes die tot groei en bloei komen in een gunstige omgeving. Het is dan ook belangrijk dat we als hulpverleners mee nadenken over hoe een veilige, warme omgeving voor het jonge kind eruit kan zien.

      Het webinar Infant Mental Health richt zich op professionals werkzaam binnen zorg – en welzijnsdiensten. Tijdens het webinar worden een aantal centrale concepten toegelicht, zoals mentaliseren, ghosts in the nursery, (co-)regulatie, hechting, klein kijken, ... We sluiten het webinar af met een aantal concrete tips en tricks om IMH toe te passen in de praktijk. 

    De referent ontwikkelingsstoornissen Charlotte Claeys denkt samen met hulpverleners en mensen met (een) neurobiologische ontwikkelingsstoornis(sen) en hun context na over hoe de hulpverlening beter op elkaar afgestemd kan.   

    Bij hiaten in het aanbod voor hulp of bij een gebrekkige doorstroming van de ene hulpverlening naar de andere hulpverlening bij kinderen en jongeren met (een) neurobiologische ontwikkelingsstoornis(sen) is de referent ontwikkelingsstoornissen een aanspreekpunt.  

    De referent ontwikkelingsstoornissen heeft een signaalfunctie bij hiaten en zoekt naar duurzame oplossingen voor problemen binnen het hulpverlenerslandschap.  

    Daarbij is het verbinden van vragen en antwoorden tussen partners wat betreft uitwisseling van expertise, vorming en advies eveneens een belangrijke opdracht.  

    Er wordt sectoroverstijgend toegewerkt naar meer expertisedeling, doorverwijzen en wisselwerking. 

    0472 66 28 79

    charlotte.claeys@wingg.be 

    Als referent ontwikkelingsstoornissen wil ik graag juiste informatie delen over neurobiologische ontwikkelingsstoornissen. 
    Neem een kijkje op deze pagina per thema. Deze pagina wordt regelmatig geüpdatet, dus kom later zeker nog eens kijken. 

    • Wegwijzer ontwikkelingszorgen

      wegwijzerontwikkelingszorgen.be 

      De Wegwijzer Ontwikkelingszorgen is een online screeningsinstrument dat helpt om vroegtijdig signalen van een verstoorde ontwikkeling bij jonge kinderen op te merken. Het is géén diagnostisch instrument, maar een hulpmiddel om in te schatten of verdere actie nodig is, zoals ontwikkelingsstimulatie of doorverwijzing naar gespecialiseerde hulpverlening. 

      Het is bedoeld voor kinderen jonger dan 7 jaar 

      • Doelgroep: 

      • Professionals zoals huisartsen, pediaters, psychologen, Kind & Gezin, kinderopvang, kleuterscholen, CLB 

      • Ook ouders en familieleden kunnen de tool gebruiken 

      Hoe werkt het? 

      1. Start de tool via wegwijzerontwikkelingszorgen.be 

      1. Beantwoord vragen over het gedrag en de ontwikkeling van het kind 

      1. De tool screent op drie domeinen: 

      • Motoriek (grove en fijne) 

      • Taal en communicatie 

      • Sociaal gedrag en spel 

      1. Op basis van de ingevulde signalen krijg je advies: 

      • Geen actie nodig 

      • Ontwikkelingsstimulatie 

      • Overleg met ouders 

      • Doorverwijzing voor diagnostiek 

      Wat haal je eruit? 

      • Concrete adviezen op maat van het kind 

      • Gespreksstarter met ouders of collega’s 

      • Inzicht in ontwikkelingssignalen die mogelijk wijzen op DCD, STOS, ASS, enz. 

      • Laagdrempelige ondersteuning bij bezorgdheden 

       

    • ADHD

      ADHD (Attention Deficit Hyperactivity Disorder) is een aandachtstekortstoornis met hyperactiviteit. Het is een neurobiologische ontwikkelingsstoornis die zich uit in aanhoudende problemen met aandacht, impulscontrole en hyperactiviteit. De symptomen beginnen meestal vóór de leeftijd van 12 jaar en beïnvloeden het dagelijks functioneren op verschillende levensdomeinen, zoals thuis, op school of op het werk. Een goede diagnose en behandeling vragen om een brede, multidisciplinaire aanpak waarbij ook de omgeving van de persoon betrokken wordt. 

      Zorgpad ADHD biedt een wetenschappelijk onderbouwd traject voor kinderen, jongeren en jongvolwassenen met ADHD. Je vindt er informatie over signalen, diagnostiek, behandeling en begeleiding, afgestemd op je rol (ouder, leerkracht, arts, hulpverlener). 

      adhd-traject.be 

      Psychologische begeleiding via elpen.be: geconventioneerde psychologische zorg in de eerste lijn. 

      Alle hulpverleners en aanbieders op elpen.be hebben een overeenkomst met één of meerdere netwerken geestelijke gezondheid in West-Vlaanderen. Elk netwerk doet beroep op middelen van de overheid (RIZIV) om laagdrempelige, eerstelijnspsychologische hulp mogelijk te maken.  

      Voor elke hulpvorm op elpen.be geldt een volledige of gedeeltelijke terugbetaling. Het eerste gesprek is altijd gratis. Het bedrag dat je nadien betaalt, is afhankelijk van jouw leeftijd en het aanbod van jouw keuze. 

      Je vindt op de website elpen.be zowel aanbod voor individuele begeleiding als een groepsaanbod bij verschillende thema’s (zo kan je bij zoekfunctie ‘ADHD’, of ‘ASS’ aanduiden) waarbij je ook de leeftijdscategorie en de regio kan aanduiden.  
       
      Geconventioneerde psychologische hulp in West-Vlaanderen | Vind een psycholoog of orthopedagoog | Elpen 

      Zo is er bv. Een groepsaanbod rond psycho-educatie ADHD voor ouders met kinderen (met een vermoeden van) ADHD in verschillende regio’s in West-Vlaanderen. 

      Expertisecentrum ZitStil 

      ZitStil is hét Vlaamse expertisecentrum rond ADHD. ZitStil biedt: 

      • Online adviesgesprekken 

      • Individuele consultaties 

      • Workshops en trainingen voor ouders, jongeren en volwassenen 

      • Activiteiten zoals de ADHD-dag, escaperooms, en psycho-educatie 
        zitstil.be 

      Ze hebben ook een handige boekenlijst rond het thema ADHD die regelmatig wordt geüpdatet.  

       

    • ASS

      ASS (autismespectrumstoornis) is een neurobiologische ontwikkelingsstoornis die zich uit in beperkingen in sociale communicatie en interactie en in repetitieve, stereotype gedragingen en interesses. De ernst en uitingsvormen kunnen sterk variëren van persoon tot persoon. Binnen het zorgpad wordt ASS benaderd als een levenslange aandoening waarbij vroegtijdige herkenning, multidisciplinaire diagnostiek en afgestemde begeleiding essentieel zijn voor een optimale levenskwaliteit. 

      ASS is een verzamelterm voor verschillende vormen van autisme die allemaal gekenmerkt worden door moeilijkheden in sociale communicatie en interactie, en door beperkte, repetitieve gedragspatronen en interesses. De term "spectrum" verwijst naar de grote variatie in hoe de stoornis zich uit: sommige mensen hebben veel ondersteuning nodig, anderen functioneren zelfstandig met beperkte hulp. 

      Overkoepelende organisaties 
      Vzw Victor biedt verschillende ondersteuningsvormen aan voor personen met autisme en hun gezin uit de provincie West-Vlaanderen. De ondersteuning is gericht naar de persoon en zijn netwerk. 

      Er is een aanbod voor minderjarigen en meerderjarigen, voor mensen (of de context) van mensen met een vermoeden van ASS of met de diagnose ASS. 
      Er zijn verschillende vormen van begeleiding mogelijk, zowel fysiek als online, alsook een autitheek. Men biedt ook infosessies, webinars, praatavonden, spelletjesnamiddagen en nog veel meer aan.  
      vzwvictor.be 

      Vlaamse Vereniging Autisme (VVA) 

      De Vlaamse Vereniging Autisme (VVA) is een organisatie die zich inzet voor mensen met een autismespectrumstoornis (ASS) en hun directe omgeving. De vereniging streeft naar een inclusieve samenleving waarin mensen met autisme zichzelf kunnen zijn, vertrekkend vanuit hun kwaliteiten en met aandacht voor hun specifieke noden. 
      De VVA biedt: 

      Informatie en sensibilisering via het VVA-magazine, infopakketten en de Autismetelefoon. 
      Ondersteuning via het Infohuis Autisme in Gent, waar je zonder afspraak terecht kan. 
      Activiteiten zoals inleefmomenten, cursussen, gespreksavonden en workshops. Je dient je in te schrijven voor alle activiteiten. 
      Vrijwilligerswerk en lotgenotencontact voor ouders, familieleden en personen met autisme 

      Home | Vlaamse Vereniging Autisme 

       ‘t Vass staat voor: vereniging autisme, sport en spel. 

      Deze website is ontwikkeld voor ouders van kinderen/jongeren met ASS, voor personen met ASS en voor (jeugd)werkingen. 
      De bedoeling is om alle (jeugd)werkingen die een aanbod hebben voor kinderen met ASS in Vlaanderen in kaart te brengen. Er is een zeer verspreid en ongekend aanbod van (jeugd)werkingen in Vlaanderen. Het doel van deze website is om de zoektocht naar een gepaste (jeugd)werking eenvoudiger te maken. 

      ‘t Vass is een vrijetijdswerking voor kinderen en jongeren met autisme in Izegem. 
      De werking is verdeeld in drie leeftijdsgroepen:  
      - Open Cirkel: 6 tot 12 jaar 
      - Widass: 12 tot 16 jaar 
      - JonASS: 16+ 

      tVASS Izegem – Vereniging autisme, sport en spel 

    • Communicatiestoornissen

      STOS staat voor spraak- en taalontwikkelingsstoornis. 

      Het is een aangeboren neurologische stoornis waarbij de ontwikkeling van het taalbegrip en/of de taalproductie bij kinderen vertraagd en afwijkend verloopt ten opzichte van leeftijdsgenoten. STOS is meer dan een gewone taalachterstand: het gaat om een hardnekkige stoornis die vaak moeilijk te behandelen is en meestal pas vanaf de leeftijd van 5 à 6 jaar betrouwbaar kan worden vastgesteld 

      Kinderen met STOS hebben vaak moeite met: 

      • het begrijpen van taal (receptieve vaardigheden), 

      • het zelf spreken (expressieve vaardigheden), 

      • fonologie, grammatica, woordenschat en zinsbouw. 

      STOS komt voor bij ongeveer 6 à 7% van de kinderen en kan ook samengaan met andere ontwikkelingsstoornissen zoals ASS (autismespectrumstoornis), ADHD, dyslexie of DCD.  

      STOS omvat stoornissen in de ontwikkeling van spraak en taal, zoals: 

      • Dysfasie (ontwikkelingsdysfasie) 

      • Dyspraxie 

      • Vertraagde taalontwikkeling 

      Taal- en spraakstoornis | VAPH  Juridische en diagnostische criteria voor erkenning van STOS. Ze geven uitleg over primaire vs. secundaire taalstoornissen. Je vindt er richtlijnen voor multidisciplinaire diagnosestelling. 

       

      Wat is ontwikkelingsdysfasie? Ontwikkelingsdysfasie (OD) is een aangeboren, primaire en hardnekkige taalontwikkelingsstoornis. Het gaat niet om een gewone taalachterstand, maar om een stoornis waarbij de taalontwikkeling niet alleen vertraagd, maar ook afwijkend verloopt. De problemen zijn niet te verklaren door andere factoren zoals gehoorverlies, verstandelijke beperking of emotionele problemen 

      Kinderen met OD hebben vaak: 

      • moeite met het begrijpen van taal en verbale instructies, 

      • een beperkte woordenschat en ernstige woordvindingsproblemen, 

      • problemen met grammatica, zinsbouw en verhaalstructuur, 

      • Een verhoogd risico op bijkomende stoornissen zoals spraakdyspraxie, dyslexie, ASS, ADHD en DCD 

      De diagnose vereist een multidisciplinair traject, waaronder logopedisch onderzoek, psychologisch onderzoek, neurologisch onderzoek en minstens één jaar intensieve logopedie. 

      Betrouwbare informatie over ontwikkelingsdysfasie vind je op: UZA – Universitair Ziekenhuis Antwerpen Ontwikkelingsdyfasie bij UZA 

      Ook op CETOS vzw – Centrum Taalontwikkelingsstoornissen vind je informatie en educatie over OD: Dysfasie – CETOS.be 

      Leerenontwikkelingsstoornissen.be – Dysfasie uitgelegd 

      Dysfasie (STOS = spraak-en taalontwikkelingsstoornis) – Stoornissen een TABOE voor zowel ouders als leerkrachten 

       

      Wat is vertraagde taalontwikkeling? Een vertraagde taalontwikkeling betekent dat een kind later begint te spreken of trager taalvaardigheden ontwikkelt dan leeftijdsgenoten. Het taalniveau komt overeen met dat van een jonger kind. Dit kan zich uiten in: 

      • beperkte woordenschat, 

      • moeite met zinsbouw, 

      • problemen met taalbegrip of taalproductie. 

      Er wordt gesproken van een vertraagde spraak- en taalontwikkeling (VSTO) wanneer de achterstand tijdelijk en behandelbaar is, bijvoorbeeld via logopedie. Als de problemen hardnekkig blijven en niet verklaard kunnen worden door andere factoren (zoals gehoorverlies of verstandelijke beperking), kan het evolueren naar een taal ontwikkelingsstoornis (TOS) of ontwikkelingsdysfasie (OD). 

      Meer info vind je op: CETOS – Taalontwikkelingsstoornissen  
      Ook VVL – Vlaamse Vereniging voor Logopedisten biedt uitgebreide uitleg 

       

      Wat is een spraakklankstoornis? Een spraakklankstoornis is een stoornis waarbij een kind moeite heeft met het correct uitspreken van klanken. Dit kan zich uiten in: 

      • Fonetische articulatiestoornissen: het kind kan bepaalde klanken niet correct vormen (bv. lispelen, slissen, problemen met de /r/ of /s/). 

      • Fonologische stoornissen: het kind past vereenvoudigingsprocessen toe die normaal zijn in de vroege taalontwikkeling, maar die te lang blijven bestaan (bv. “spin” wordt “pin”, “kat” wordt “tat” 

      Spraakklankstoornissen kunnen ook samengaan met spraakmotorische problemen, zoals bij spraakdyspraxie, waarbij het plannen van spraakbewegingen verstoord is 

       

      Wat is ontwikkelingsstotteren? Ontwikkelingsstotteren is een stoornis in de vloeiendheid van het spreken die meestal ontstaat tussen de leeftijd van 2 en 7 jaar. Het wordt gekenmerkt door: 

      • Herhalingen van klanken of lettergrepen (bv. “m-m-mama”), 

      • Verlengingen van klanken (bv. “ssssssok”), 

      • Blokkades waarbij het spreken tijdelijk stopt. 

      Dit gedrag is onvrijwillig en kan gepaard gaan met vermijdingsgedrag, spreekangst en emotionele spanningen. Hoewel ongeveer 75% van de kinderen spontaan herstelt, blijft het bij sommigen bestaan en vraagt het om gespecialiseerde begeleiding. 
       
      Meer informatie lees je op: Alles wat je moet weten over stotteren | gezondheid.be  
      of op Stotteren – VVL 

       

      Wat is een sociale (pragmatische) communicatiestoornis (SPCD)? Een sociale (pragmatische) communicatiestoornis is een neurobiologische ontwikkelingsstoornis waarbij iemand moeite heeft met het sociale gebruik van taal. Het gaat niet om wat iemand zegt, maar hoe en wanneer hij of zij iets zegt in een sociale context. 
      Kenmerken: 

      • Moeite met oogcontact, lichaamstaal, intonatie en gezichtsuitdrukkingen. 

      • Problemen met beurt nemen in gesprekken, figuurlijk taalgebruik, dubbelzinnigheden en aanpassen aan gesprekspartners. 

      • Geen repetitief gedrag zoals bij ASS, maar wel overlap in sociale communicatieproblemen 

      Diagnostiek: 

      • Moeilijk te onderscheiden van autisme, taalstoornissen en ADHD. 

      • Diagnose vereist multidisciplinaire evaluatie en uitsluiting van andere stoornissen 

      De algemene website om logopedisten in Vlaanderen terug te vinden is: www.vvl.be – Vlaamse Vereniging voor Logopedisten 

       

    • Specifieke leerstoornissen

      Wat is dyslexie?

      Dyslexie is een specifieke leerstoornis met een neurologische basis. Ze uit zich in ernstige en hardnekkige problemen met lezen en/of spellen, ondanks een normale intelligentie en goed onderwijs. 

      De kernproblemen liggen bij: 

      • Automatisering van woordherkenning, 

      • Technisch lezen en spelling, 

      • Trage verwerking van geschreven taal. 

      Dyslexie is niet te genezen, maar wel te compenseren en te begeleiden via therapie, hulpmiddelen en aangepaste onderwijsondersteuning. Het komt voor bij ongeveer 3 tot 10% van de bevolking 

      Wat is dyslexie | Dyslexie  
      Het is een platform waarop je uitleg, tips, hulpmiddelen en software voor ouders, leerkrachten en therapeuten terug vindt. Het richt zich op bewustwording, STICORDI-maatregelen en compenserende tools zoals voorleessoftware. 

      Wat is dysorthografie?
      Dysorthografie is een neurologische leerstoornis waarbij iemand hardnekkige problemen heeft met het correct schrijven van woorden. Het gaat om een stoornis in de automatisatie van spellingregels, niet te verklaren door intelligentie, motivatie of onderwijsniveau. 

      Kenmerken: 

      • Fonetisch schrijven: bv. etwie i.p.v. Etui 

      • Letters weglaten, verwisselen of toevoegen: bv. strat i.p.v. Start 

      • Moeite met onthoudwoorden en uitzonderingen (bv. ei/ij, au/ou) 

      • Spellingsregels worden niet spontaan toegepast 

      • Het komt vaak voor samen met dyslexie, maar kan ook op zichzelf bestaan. 

      Diagnose gebeurt via logopedisch onderzoek, vaak na een periode van intensieve begeleiding. De stoornis is didactisch resistent, wat betekent dat ze blijft bestaan ondanks gerichte hulp 

      VVL – Vlaamse Vereniging voor Logopedisten is een overkoepelende organisatie met info over dysorthografie en terugbetaling. Het verwijst naar erkende logopedisten in West-Vlaanderen.vvl.be 

       
      Wat is dyscalculie?
      Dyscalculie is een specifieke leerstoornis die zich uit in ernstige en blijvende moeilijkheden bij het leren en automatiseren van tel- en rekenvaardigheden. Kinderen met dyscalculie hebben niet gewoon wat moeite met rekenen — ze ondervinden fundamentele problemen die niet verdwijnen, zelfs niet na intensieve oefening. 

      Het gaat om een aangeboren en vaak erfelijke stoornis, zonder dat er sprake is van een duidelijke lichamelijke of neurologische oorzaak. 

      Voor een correcte diagnose is het belangrijk dat een multidisciplinair team betrokken is, zoals een CLB, een revalidatiecentrum of een gespecialiseerd diagnostisch centrum. Zij kunnen de stoornis onderscheiden van andere leerproblemen en gepaste ondersteuning adviseren. 

      UZ Leuven beschrijft dyscalculie als een specifieke leerstoornis die zich uit in ernstige en hardnekkige problemen met het aanleren en automatiseren van tel- en rekenvaardigheden. Het is een aangeboren, erfelijke aandoening zonder duidelijke neurologische of lichamelijke oorzaak. De diagnose wordt bij voorkeur gesteld door een multidisciplinair team (CLB, revalidatiecentrum). Lees de uitgebreide brochure van UZ Leuven 

       

    • Motorische stoornissen

      Wat is DCD?

      DCD is de afkorting van “Developmental Coordination Disorder” en wordt vertaald als ‘een coördinatie-ontwikkelingsstoornis’. DCD beïnvloedt het dagelijks functioneren: kinderen (of mensen) met DCD hebben moeite met fijne en/of grove motoriek, planning, organisatie en automatisatie van bewegingen. 
      Dyspraxis vzw – Oudergroep rond DCD 

      Dyspraxis vzw is een vereniging van ouders, ervaringsdeskundigen en professionelen. De vzw biedt informatie, workshops, ontmoetingsdagen en sensibilisering. Dyspraxis vzw werkt mee aan onderzoek en beleidsbeïnvloeding rond DCD. 
       
      Het doel van Dyspraxis vzw is informatie geven over DCD, DCD vertegenwoordigen, onderzoek ondersteunen en te zorgen voor kwaliteit. De vzw probeert DCD bekend te maken in de (ruimere) buitenwereld en iedereen die met deze kinderen te maken heeft, te sensibiliseren aangaande de problematiek van DCD. Door de omgeving te informeren, te steunen en te vormen, geven we de kinderen een grotere kans hun talenten te ontwikkelen en als zelfzekere en zelfstandige persoon op te groeien. Ook voor de ouders is het belangrijk te weten dat ze niet alleen zijn met hun verhaal. 

       
      Wat is een Ticstoornis? 
      Een ticstoornis is een neurologische ontwikkelingsstoornis die wordt gekenmerkt door plotselinge, herhaalde, niet-ritmische bewegingen of geluiden (tics) die onvrijwillig optreden. Er zijn twee hoofdtypes: 

      • Motorische tics: bv. oogknipperen, schouderoptrekken, grimassen. 

      • Vocale tics: bv. keel schrapen, grommen, herhalen van woorden. 

      De DSM-5 onderscheidt o.a.: 

      • Chronische motorische of vocale ticstoornis 

      • Syndroom van Gilles de la Tourette 

      • Voorbijgaande ticstoornis (tics < 1 jaar aanwezig) 

       

      Wat is een stereotiepe bewegingsstoornis? 
      Een stereotiepe bewegingsstoornis is een neurobiologische ontwikkelingsstoornis waarbij iemand herhaalde, ritmische en niet-functionele bewegingen vertoont. Deze bewegingen kunnen storend zijn voor het dagelijks functioneren en in sommige gevallen leiden tot zelfbeschadiging. 

      Typische gedragingen zijn: 

      • Handen zwaaien of wringen 

      • Heen en weer wiegen 

      • Met het hoofd bonken 

      • Zichzelf slaan of bijten 

      De stoornis wordt vaak vastgesteld in de vroege kindertijd en komt regelmatig voor bij kinderen met ASS, verstandelijke beperking of andere ontwikkelingsstoornissen. Het is belangrijk om andere aandoeningen zoals ticstoornissen, dwangstoornissen of het syndroom van Gilles de la Tourette uit te sluiten bij de diagnose 

    • Verstandelijke beperkingen

      Wat is een verstandelijke ontwikkelingsstoornis?
      Een verstandelijke ontwikkelingsstoornis is een neurobiologische ontwikkelingsstoornis die ontstaat vóór de leeftijd van 22 jaar. Ze omvat: 

      • Significante beperkingen in intellectueel functioneren (IQ ≤ 70-75), 

      • Beperkingen in adaptief gedrag (conceptueel, sociaal en praktisch functioneren), 

      • Een verstandelijke ontwikkelingsstoornis moet vastgesteld worden via multidisciplinaire diagnostiek. 

      VAPH – Richtlijn Diagnostiek Verstandelijke Beperking 

      Trefpunt STAN is een netwerkorganisatie voor gezinnen met een verstandelijke beperking. 
      Voor wie? Ouders, brussen, familieleden en personen met een beperking. 
      Activiteiten: Infosessies, webinars, sport, cultuur, ontmoetingsmomenten. 
      trefpuntstan.be 

       
      Wat is een globale ontwikkelingsachterstand?
      Globale ontwikkelingsachterstand betekent dat een kind aanzienlijk trager ontwikkelt op meerdere domeinen dan leeftijdsgenoten. Dit kan gaan over: 

      • Motoriek (bewegen, fijne en grove motoriek), 

      • Taal en spraak, 

      • Cognitie (denkvermogen, leren), 

      • Sociaal-emotionele vaardigheden. 

      Wanneer een kind op twee of meer van deze gebieden achterblijft, spreken we van een globale ontwikkelingsachterstand. De oorzaak kan medisch zijn (zoals genetische afwijkingen, stofwisselingsproblemen of neurologische aandoeningen), maar soms blijft de oorzaak onbekend 

      Wereldhuis West-Vlaanderen is een provinciaal platform dat vormingen, advies en subsidies biedt rond inclusie, integratie en wereldburgerschap. Ze onderteunen organisaties die werken met kinderen en gezinnen in kwetsbare situaties, waaronder ontwikkelingsachterstand. 
      west-vlaanderen.be/wereldhuis 

  • WAT?

    Vreemdgaan is een vorm van wisselleren. Het betekent dat jij jouw job voor eventjes kan inwisselen om ergens anders mee te draaien en bij te leren.  Vreemdgaan-wisselleren maakt dit intersectoraal mogelijk. Zo kan je uit een waaier van mogelijkheden, vacatures genaamd, kiezen waar je graag wil wisselleren.

    DOEL?

    Vreemdgaan-Wisselleren laat medewerkers kennismaken met denkkaders, methodieken, procedures en de cultuur van een andere organisatie of sector. Met als doel de samenwerking tussen medewerkers, organisaties en sectoren te bevorderen en expertise te vergroten. Dit met uiteindelijke doel te komen tot een betere zorg voor de cliënt zelf.

    Vreemdgaan-Wisselleren beoogt:

    • elkaar en elkaars werking diepgaander leren kennen
    • kennis en expertise uitwisselen
    • bekomen van een betere (intersectorale) samenwerking en een betere ondersteuning voor mensen in kwetsbare posities

    VOOR WIE?

    Medewerkers uit het geestelijke gezondheids- en welzijnslandschap die werken met kinderen, jongeren en volwassenen met een (psychische) kwetsbaarheid en hun context. Met name medewerkers uit de geestelijke gezondheidszorg, het Vlaams agentschap voor personen met een handicap, Jeugdhulp, de Centra voor Leerlingenbegeleiding (CLB), Kind & Gezin, algemeen welzijnswerk, Time-Out projecten, Pleegzorg,  krachtgerichte initiatieven, Huizen van het kind, gemeenschapsinstellingen, mutualiteiten en andere eerstelijnsdiensten, … !

    Inschrijven of meer info? www.vreemdgaan-wisselleren.be

     

    Initiatief van de Vlaamse netwerken Geestelijke Gezondheid kinderen en jongeren, in samenwerking met onze ambassadeurs uit de volwassen netwerken. 

  • De ParticipatieReflex werd ontwikkeld door de Vlaamse participatiecoaches. Het is een tool om als hulpverlener of dienst aan de slag te gaan rond participatie. Je staat stil bij de plaats die participatie krijgt binnen de voorziening en je kan doelstellingen opstellen voor de toekomst. 

    Je kan onmiddellijk aan de slag met de Participatiereflex maar je kan dit ook doen met ondersteuning. Neem hiervoor contact met Tim Verbeke, de participatiecoach van WINGG via tim.verbeke@wingg.be of 0486 12 11 13. 

    De participatiecoaches gebruiken de Participatiereflex ook om noden en goede praktijken rond participatie in het werkveld te verzamelen. We nodigen je dus graag uit om een seintje te geven als je de reflex plant te gebruiken.

  • Folder Vorming & deskundigheidsbevordering

Your browser is out-of-date!

Update your browser to view this website correctly. Update my browser now

×